ZAŁOŻYCIEL ZGROMADZENIA SIÓSTR ŚW. JADWIGI
SŁUGA BOŻY KS. ROBERT SPISKE

Robert Spiske urodził się 29 stycznia 1821 roku w Leśnicy koło Wrocławia, jako trzecie z czworga dzieci Antoniego i Tekli Spiske. W szóstym roku życia rozpoczął naukę w szkole w Leśnicy. Brak środków materialnych uniemożliwił rodzicom dalszą naukę Roberta. W tym czasie rodzinę Roberta odwiedził ks. kanonik D. Krügier, który zauważył zapał i zdolności do nauki młodego Roberta. Zabrał go ze sobą do chóru chłopięcego przy katedrze wrocławskiej gdzie chłopiec łączył śpiew z nauką w szkole podstawowej. W międzyczasie umarł ks. Krügier. Po ukończeniu szkoły rodzice nie byli dalej w stanie kształcić syna, który od dzieciństwa pragnął zostać kapłanem. Robert jako czternastoletni chłopiec, zwrócił się o pomoc do księży w Ostrowie Tumskim. Znalazł tutaj nowego opiekuna i wychowawcę w osobie ks. dziekana J.Schoepego, który kierował dalszym wykształceniem zdolnego chłopca. Robert zamieszkał u ks. Schoepego i rozpoczął naukę w Gimnazjum św. Macieja.

W 1843 roku Robert Spiske zdał egzamin dojrzałości i został przyjęty przez ks. A. Stenzela do Konwiktu Gimnazjum św. Macieja w charakterze wychowawcy młodzieży. Zapewniło mu to mieszkanie i utrzymanie w czasie studiów na Uniwersytecie Wrocławskim. Studiowanie nauk filozoficzno-teologicznych jeszcze bardziej utwierdziło młodego Roberta w dążeniu do kapłaństwa. W tym czasie cały Śląsk i Wrocław przeżywał wielkie trudności społeczno- ekonomicznie: głód, nieurodzaje, epidemie i bezrobocie. Te zagrożenia nie pozostały bez wpływu na młodego kleryka. Stał się bardziej wrażliwy na nędzę ludzką. Od najmłodszych lat związany był z patronką Śląska św. Jadwigą, podziwiał jej pełne poświęcenia życie.

Jednym z pierwszych stowarzyszeń, które powstały we Wrocławiu w tamtym czasie było utworzone przy Kościele Najświętszej Maryi Panny na Piasku, Stowarzyszenie św. Jadwigi. Jego kierownictwo objął ks. Spiske. Do stowarzyszenia należało około 3000 osób. Wśród nich były licznie reprezentowane osoby wykształcone: nauczycielki, żony urzędników, policjantów. Oficjalna nazwa Stowarzyszenia św. Jadwigi brzmiała: Związek Kobiet i Dziewcząt im. św. Jadwigi. Stowarzyszenie w pierwszych latach swojego istnienia spotkało się z niezrozumieniem i krytyką społeczeństwa, nazywającego je nawet ze względu na wykonywaną posługę, "stowarzyszeniem gałganiarzy". Dopiero w 1855 roku aprobata biskupa H. Förstera zmieniła opinię i nastawienie społeczne.

Stowarzyszenie Sióstr św. Jadwigi miało trzy cele:

1. udzielanie schronienia i wychowanie bezdomnych i opuszczonych dzieci,
2. opieka nad młodzieżą ubogą i zaniedbaną, aby uchronić ją przed złem,
3. opieka nad wszelkiego rodzaju chorymi, starcami i opuszczonymi w domach stowarzyszenia i poza tymi domami.

Władze państwowe, dekretem z 15 sierpnia 1857 roku podpisanym przez króla Wilhelma IV, nadały stowarzyszeniu osobowość prawną. Wtedy ks. Spiske wyraził prośbę o zlokalizowanie dzieła. Władze cywilne ustosunkowały się pozytywnie do tej prośby, przydzielając stowarzyszeniu duży trzy piętrowy dom wraz z ogrodem i parcelą w bardzo korzystnym miejscu (obecnie ul. Sępa Szarzyńskiego 27/29). Tu w grudniu 1857 roku otwarto we Wrocławiu Dom Ratunkowy św. Jadwigi, dzieło miłości chrześcijańskiej dla najuboższych i opuszczonych. Ks. Spiske sam opracował dla tej dobroczynnej instytucji statut.

W pierwszym roku działalności dom przyjął pod swój dach 27 chłopców i 48 dziewcząt. 14 czerwca 1859 roku cztery członkinie Stowarzyszenia złożyły śluby zakonne. Tak powstało Zgromadzenie Sióstr św. Jadwigi. Zatwierdził je papież Pius IX. Na dokumencie zatwierdzającym napisał własnoręcznie: "Benedicat Deus granum sinapis ita, ut crescat in arborem magnam" (niech Bóg błogosławi to ziarno gorczyczne, aby wyrosło w wielkie drzewo). Nowo powstałe zgromadzenie stało się wyraźną odpowiedzią na zapotrzebowanie ówczesnych czasów. Duchem miłości i dobroci siostry otaczały najbardziej potrzebujących: dzieci i młodzież. Wiadomość o powstaniu zgromadzenia szybko rozniosła się po Wrocławiu i okolicy. Wielu proboszczów prosiło księdza Spiskego o siostry do pracy charytatywnej. Zaczęły powstawać pierwsze placówki na Dolnym Śląsku. W 1886 roku siostry przyjechały na Górny Śląsk, by rozpocząć pracę w sierocińcu w Katowicach - Bogucicach.

Zgromadzenie Sióstr św. Jadwigi, to działalność ks. Roberta, która nie miała granic w niezmordowanej posłudze człowiekowi. Można z całą pewnością nazwać go apostołem miłości, tak potrzebnym w ówczesnych czasach przez głoszenie i świadczenie miłości wspomagającej. Ks. Spiske zdawał sobie sprawę, że najpiękniejsze słowa, kazania, przemowy nie zastąpią czynów miłosierdzia. "Wy dajcie im jeść" (Łk 9, 13) - rozkaz ten, który Jezus dał apostołom, traktował jako polecenie dla siebie, dlatego sam odwiedzał najbiedniejsze rodziny, niosąc im pomoc materialną. Szczególną troską otaczał zaniedbane dzieci i młodzież. Nieraz sam przygarniał do swego mieszkania bezdomne dzieci, dopóki nie znalazł odpowiednich rodzin, które przyjęłyby je do siebie.

W parafii Mariackiej we Wrocławiu założył ks. Spiske także Bractwo Szkaplerzne, którego głównym celem była troska o pogłębienie życia wewnętrznego ludzi biednych, niezaradnych życiowo. Ponad czterdziestoletnią działalność ks. Roberta Spiskego można określić jako heroiczną służbę ludziom niezależnie od ich narodowości i wyznania, na wzór Maryi i św. Jadwigi - pokornej opiekunki ubogich i cierpiących. Miłość bliźniego i miłosierdzie wyrażane w konkretnych, prostych czynach, uznawał on za dalece ważniejszą od wspaniałych, słownych deklaracji o miłości do całego świata i ludzkości. W wielu swoich kazaniach apelował o kształtowanie postawy miłosierdzia i upowszechnianie jej w życiu codziennym.

Ks. Robert Spiske zmarł 5 marca 1888 roku. Dzieło ks. Roberta Spiske, pomimo wielu różnych wydarzeń historycznych, przetrwało do dziś. Zgromadzenie Sióstr św. Jadwigi nadal opiekuje się dziećmi zaniedbanymi i osieroconymi, pielęgnuje chorych i opiekuje się ludźmi starymi.

Obecnie trwa proces beatyfikacyjny Sługi Bożego ks. Roberta Spiske.